boekentoren met leestuin 071

boekentoren met leestuin

Torens hebben iets magisch. Iedere stad heeft ze. Leiden kent de toren aan het Gravensteen, de toren van het stadhuis, een watertoren en een bijzonder exemplaar: de voormalige brandslangendroogtoren aan de Langebrug. Om te voorkomen dat deze markante toren in verder verval raakt en wordt gesloopt, wordt er gezocht naar een nieuwe bestemming. Een die waarde toevoegt aan zijn nieuwe omgeving en die een veilige en duurzame exploitatie mogelijk maakt. ATELIER jelle verheijen en ontwerpburo MULLER , beiden aangesloten bij eLAN, gingen deze uitdaging in 2013 samen aan.

verbinding
In het nieuwe plan van architect Dick van Gameren wordt de toren ingesloten door de nieuwe woonblokken , waardoor er een intiem pleintje ontstaat aan de in ere herstelde Plaatsteeg. Door deze nieuwe verbindingsroute tussen de Breestraat en de Langebrug wordt de toren voor het publiek bereikbaar. Tijdens de bezichtiging van de maquette van het plan, ontstond bij de architecten het idee om de toren te gebruiken als toegang tot de nog lege dakvlakken van de woonblokken, die tot moderne daktuinen worden getransformeerd. Deze benadering zorgt ervoor dat de voormalige Slangentoren een onlosmakelijk deel van het nieuwbouwplan wordt.

functie
De toren zelf wordt herbestemd tot een boekentoren. Vanaf het maaiveld kan de bezoeker via de entree een aaneengesloten route over de trappen lopen, langs de grootste boekenkast van en over Leiden. Het idee is om alle partijen die een band hebben met Leiden te benaderen met de vraag of zij een gedeelte van de boekenkast willen adopteren en te voorzien van hun bijdrage. Deze boeken kunnen door de bezoekers in de boekentoren of de leestuin worden ingekeken. De ontwerpers denken dat de boekentoren het symbool en knooppunt kan worden van boekenstad Leiden.

gebruik
In de verschillende relaxnissen in de boekenkast kan de bezoeker stoppen voor een leespauze en om naar buiten te kijken. De doorlopende trap sluit aan op de ranke loopbrug die verbonden is met de leestuin op het woongebouw aan de Langegracht. De daktuin ligt terug van de dakrand om de privacy van omwonenden te garanderen. Het groene dak zorgt voor een duurzame en aangename leefomgeving in het stedelijk gebied. Door de toepassing van een flexibel raster zijn meerdere indelingen van de tuin denkbaar met hetzelfde ‘adoptatie’-systeem als de boekentoren.

Voor de bezoekers die minder goed ter been zijn is er een lift aanwezig. De bovenste verdieping in de boekentoren is gereserveerd voor de leeslounge. Op dit hoogste punt kan de bezoeker ook genieten van het uitzicht op de stad. Na de bezichtiging van de toren kan men genieten van een kop koffie op het terrasje onderaan de toren.

groen
De Leidse binnenstad heeft relatief weinig groen. Platte daken kunnen bij uitstek benut worden voor daktuinen. Groen op de daken geeft meer biodiversiteit in de stad en kan op kleine schaal ook voorzien in verse eetbare produkten. Kortom de leestuin draagt bij aan een groenere stad en kan als voorbeeld dienen.maatschappelijk en cultureel belang.

De universiteit en haar studenten zijn tot ver terug in de geschiedenis van Leiden verweven met de oude binnenstad. Dit maakt Leiden uniek. Om deze positieve eigenschap te versterken is het zowel van maatschappelijk als cultureel belang om de toren een publieke functie te geven. Publiek toegankelijk met letterlijk een showcase van Leidse boeken en boeken over Leiden. De boekwinkels aan de verloederende Breestraat hebben het zwaar. Nog even en Leiden is geen boekenstad meer. De boekentoren kan een krachtig symbool worden en Leiden in Nederland sterker als boekenstad en kennisstad op de kaart zetten en indirect bijdragen aan een mooiere Breestraat.

potentie
De boekentoren zal de Plaatsteeg en de Breestraat een extra impuls te geven en de nieuwe ontdekking van Leiden te worden! Niet geheel onbelangrijk is dat met dit plan ook een stukje geheugen van de stad bewaard blijft.